Τό πῶς διαχειρίζεται τό ἑλλαδικό κράτος τήν ἀρχαία µας κληρονοµιά εἶναι ἕνα µεγάλο θέµα πού πολλάκις ἔχει ἀναλυθεῖ ἀπό ἐγκυρότερους ἡµῶν. Πῶς ὅµως νά µήν σχολιάσει κανείς αὐτή τήν ἔκθεση ἑλληνικῶν ἀρχαιοτήτων στό Μουσεῖο τοῦ τουρκικοῦ (ἰδιωτικοῦ) Πανεπιστηµίου Σαµπαντζῆ τίς µέρες αὐτές;
Στήν ἔκθεση τῆς Κωνσταντινούπολης, πού ξεκίνησε στίς 23 Μαΐου µέ τόν Γερουλάνο παρόντα καί θά διαρκέσει µέχρι τίς 28 Αὐγούστου, ὁ τίτλος εἶναι ἐξαιρετικά εὔγλωττος: «Ἀπέναντι, οἱ Κυκλάδες καί ἡ Δυτική Ἀνατολία κατά τήν 3η χιλιετία π.Χ.» Πρόκειται γιά ἕνα ἀκόµη στιγµιότυπο στήν µακρἀ προσπάθεια τῶν Τούρκων νά µιλήσουν ἔµµεσα γιά αὐτοχθονία τους στήν µικρασιατική γῆ καί νά ἐµφανιστοῦν ὡς νόµιµοι κληρονόµοι τῶν (ἑλληνικῶν καί µή) ἀρχαίων πολιτισµῶν της. Κάποια παλαιότερα δείγµατα αὐτῆς τῆς τουρκικῆς πολιτικῆς (µέ τόν Κόρφµαν στήν Τροία, π.χ.) εἴχαµε σχολιάσει καί παλαιότερα, νέα ἀφορµή µᾶς δίνει ἡ παρούσα ἔκθεση, στήν ἐπιτυχία τῆς ὁποίας συµβάλλουν µέ δικά τους ἐκθέµατα τό Ἀρχαιολογικό µας Μουσεῖο καί τό Μουσεῖο Γουλανδρῆ. Εἶναι ἡ πρώτη συνεργασία ἑλληνικῶν καί τουρκικῶν Μουσείων!
Τί δηλώνει λοιπόν ὁ ἴδιος ὁ τίτλος τῆς ἔκθεσης; Πρῶτα πρῶτα τή σχέση τῶν νησιῶν τοῦ κεντρικοῦ Αἰγαίου µέ τήν «δυτική Ἀνατολία». Ἄκου δυτική ἀνατολία! Τό ἄγχος τῶν Τούρκων νά µήν χρησιµοποιήσουν κάποιον ἑλληνικό γεωγραφικό ὅρο, πού θά κραυγάζει πολιτισµικά Ἑλλάδα (π.χ. Ἰωνία, Αἰολία κτλ) τούς ὁδηγεῖ σέ τέτοια κωµικά εὑρήµατα, καθώς δέν ξέρουν πώς καί ἡ λέξη πού χρησιµοποιοῦν (Ἀναντολού) εἶναι δική µας καί ἀντιφάσκει µέ τό Μπατί (δυτική) πού ἔβαλαν µπροστά της.
Πᾶµε παρακάτω. Τά νησιά µας ἀπέναντι ἀπό τήν Ἀνατολία, συγκροτοῦν στόν νοῦ τοῦ παρατηρητῆ µιά γεωγραφική ἑνότητα πού σήµερα φιλοξενεῖ µερικές χιλιάδες κατοίκους σ’ αὐτά καί µερικές δεκάδες ἑκατοµµύρια στήν ἀκτή ἀπέναντι. Ἄρα ποιός δίνει σήµερα τό φυλετικό στῖγµα στόν χῶρο αὐτόν; Ἄλλωστε, ὅπως διαβάζουµε καί στά σχετικά δηµοσιεύµατα τοῦ τουρκικοῦ Τύπου, οἱ πρῶτοι κάτοικοι τῶν Κυκλάδων ἦρθαν ἀπό τήν Ἀνατολία – νάτη ἡ ἑνότητα πού λέγαµε! Καί φυσικά πουθενά στά δηµοσιεύµατα δέν ἀναφέρεται ἑλληνική καταγωγή κανενός πολιτισµοῦ ἤ πληθυσµοῦ. Θά ψάξει µήπως κανείς νά βρεῖ πότε ἦρθαν οἱ Τοῦρκοι στήν περιοχή;
Ἔχουµε λοιπόν τήν ἔντεχνη διαµόρφωση ἐντυπώσεων στό µυαλό τοῦ µέσου ἐπισκέπτη / ἀναγνώστη ὅτι ὑπάρχει ἕνα πολυαιώνιος ”διάλογος” µεταξύ νησιῶν καί ἐνδοχώρας, ἤ Ἑλλήνων καί Τούρκων, γιά ἕνα κοινό µυαλό. Αὐτό ἀκριβῶς ἔγραψε καί κάποια Σούζαν Φλάουτερ στούς Νew Υork Τimes: “Ἀρχαῖοι σύνδεσµοι φέρνουν µιά σύγχρονη ἐπαναπροσέγγιση”. Νά λοιπόν πού ἐµᾶς τούς Ἕλληνες τό ἀρχαῖο παρελθόν µᾶς ἑνώνει µέ τά στίφη τῶν βασιβουζούκων! Καί γράφει στό ἄρθρο της γιά «ἀρχαιότητες ἀπό τίς δυό πλευρές τοῦ Αἰγαίου», γιά «ἀνταλλαγή ἀγαθῶν καί ἰδεῶν µεταξύ τῶν πολιτισµῶν 5.000 χρόνων» καί γιά τά «πολλά νησιά τοῦ Αἰγαίου πού ἔχουν καί ἑλληνικό καί τουρκικό ὄνοµα».
Αὐτά δέν εἶναι παρανοήσεις µιᾶς ἄσχετης δηµοσιογράφου. Εἶναι ἡ ἐσκεµµένη προσπάθεια τῆς Τουρκίας νά δείξει συµµετοχή καί νά διεκδικήσει µερίδιο στό πολιτισµικό γίγνεσθαι τῆς περιοχῆς, πέραν τοῦ γνωστοῦ πού τῆς ἀνήκει (βραστή προβατίνα, παλούκωµα αἰχµαλώτων, παιδοµάζωµα…). Τό λέει καθαρά ἡ ἐπιµελήτρια τῆς ἔκθεσης Ναζαρ Ὀλτσέρ: «θέλουµε αὐτό νά γίνει ἕνα γεγονός µέ τό ὁποῖο θά ὑπερνικήσουµε τίς προκαταλήψεις τῶν τελευταίων ἐτῶν καί θά ἀποτελέσει µία αἰτία γιά νά µοιρα-στοῦµε τήν ὑπερηφάνεια µας γι’ αὐτό τό παρελθόν»! Νά µοιραστοῦµε τόν κυκλαδικό (κατ’ ἀρχάς…) πολιτισµό µέ τούς σκηνῖτες πού ἐνέσκηψαν 40 αἰῶνες µετά!
Τό πρόβληµα βεβαίως δέν εἶναι µόνο τί διεκδικεῖ ὁ ἄλλος ἀλλά καί τό τί κάνεις ἐσύ σχετικά. Ποιά εἶναι ἡ θέση τῆς χώρας µας στό θέµα; Διεκδικεῖ κάποια προνοµιακή σχέση µέ τό πολιτισµικό παρελθόν τοῦ Αἰγαίου ἤ ἀρκεῖται στήν γεωγραφική σύµπτωση καί στίς ἀνώδυνες παρόλες γιά πανανθρώπινη κληρονοµιά; Δέχεται ἀκόµα τίς ἀστήρικτες θεωρίες περί προελλήνων ἤ προβάλει τήν ἀδιάσπαστη πολιτισµική διάρκεια τοῦ αἰγαιακοῦ χώρου, ἔτσι ὅπως ἀποδεικνύεται ἀπό τά ἀρχαιολογικά δεδοµένα; Ἔχει ρεαλιστική ἄποψη γιά τήν τουρκική πολιτισµική παρουσία ἤ ἁπλῶς ὑπακούει στήν πολιτική ὀρθότητα τῶν ἰσότιµων πολιτισµῶν; Δυστυχῶς κανένα θετικό σηµάδι δέν ἔχουµε γιά τίς ἀπαντήσεις στά παραπάνω ἐρωτήµατα, κι ἀπό µόνο του τό γεγονός ὅτι ἀνεχόµαστε κουβέντες γιά τίς «δυό πλευρές τοῦ Αἰγαίου», ἀφήνοντας στόν ἀέρα τά χιλιάδες νησιά µας καί τόν γενέθλιο τόπο τοῦ ἑλληνισµοῦ, ἀποδεικνύει πώς οἱ γείτονες «βρίσκουν καί τά κάνουν»…
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου